Bijna een jaar na de inwerkingtreding van de Wet werk en zekerheid (1 juli 2015) heeft minister Asscher van Sociale Zaken en werkgelegenheid, aangekondigd dat de Wwz op een drietal punten moet worden gewijzigd. Het kabinet reageert hiermee op de knelpunten bij werkgevers als gevolg van de effecten van de Wwz, waaronder het slapend dienstverband, de ketenbepaling bij seizoensarbeid en de mogelijkheid om bij cao het recht op een transitievergoeding buiten toepassing te laten.
Drietal wijzigingen in de WWZ; slapend dienstverband, seizoensarbeid en transitievergoeding
Slapend dienstverband
In de weblog van 7 januari 2016 heeft mijn collega, Poppe Merkus, de ontwikkelingen omtrent het slapend dienstverband besproken en is daarbij ingegaan op de vraag of het omzeilen van de transitievergoeding, door de arbeidsovereenkomst met de arbeidsongeschikte werknemer in stand te laten, aan te merken is als verwijtbaar of onfatsoenlijk handelen van de werkgever. Het uitkeren van een transitievergoeding aan de arbeidsongeschikte werknemer riep veel weerstand op bij werkgevers gelet op de cumulatie van financiële verplichtingen die een zieke werknemer met zich meebrengt (denk bijvoorbeeld aan de loondoorbetalingsplicht en de kosten van mogelijke re-integratie). Zowel de kantonrechter als minister Asscher concludeerde dat het enkel voortzetten van een dienstverband met de arbeidsongeschikte werknemer om de transitievergoeding te omzeilen onfatsoenlijk is, maar niet verwijtbaar. In de praktijk leidt dit tot het gevolg dat veel werkgevers de arbeidsovereenkomst met de arbeidsongeschikte werknemer in stand laten om de transitievergoeding te omzeilen.
Met de aangekondigde wijziging wordt het slapende dienstverband mogelijk verleden tijd. Het kabinet is voornemens te komen tot een regeling op grond waarvan werkgevers worden gecompenseerd voor de kosten van de verschuldigde transitievergoeding bij ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. De compensatie kan plaatsvinden vanuit het Algemeen werkloosheidsfonds. De hoogte van deze compensatie is nog niet bekend. Het kabinet acht deze compensatie gerechtvaardigd gelet op de kosten die werkgevers al moeten maken als het gaat om langdurige zieke werknemers. Als gevolg van deze wijziging zal er voor werkgevers geen aanleiding meer zijn om een arbeidsovereenkomst van een langdurige arbeidsongeschikte werknemer uitsluitend in stand te laten om de transitievergoeding niet te hoeven te betalen. Keerzijde van deze compensatie voor de werkgevers is dat tegelijkertijd de (uniforme) premie voor het Algemeen werkloosheidsfonds wordt verhoogd.
Overige wijzigingen
Andere wijzigingen die het kabinet voornemens is door te voeren en door minister Asscher zijn aangekondigd zijn aanpassing van de ketenbepaling in verband met seizoensarbeid en wijziging van de regeling op grond waarvan bij cao het recht op transitievergoeding buiten toepassing kan worden verklaard.
Seizoensarbeid
De tussenpoos van ten hoogste zes maanden kan bij cao worden teruggebracht naar ten hoogste drie maanden voor functies die seizoensgebonden zijn en gedurende ten hoogste negen maanden per jaar kunnen worden verricht. Gedacht moet worden aan werkzaamheden in de landbouwsector, pretpark of vakantiepark.
Transitievergoeding; afwijking bij cao
In de huidige wetgeving is het mogelijk om bij cao af te wijken van de transitievergoeding wanneer de cao voorziet in een gelijkwaardige voorziening. Het verschuldigd zijn van een transitievergoeding bij ontslag om bedrijfseconomische (financiële) redenen door werkgevers in het midden- en kleinbedrijf leidt in kostenbesparende situaties tot problemen. Om die reden is het kabinet voornemens een mogelijkheid te creëren dat werkgevers bij cao af kunnen wijken van de wettelijke verschuldigde transitievergoeding als er sprake is van ontslag wegens financiële problemen. Dit kan voor de werknemer leiden tot een lagere vergoeding dan de transitievergoeding. Waarborg voor de werknemer is gelegen in de omstandigheid dat dergelijke cao-afspraken alleen kunnen worden afgesloten met een of meer vakbonden.
Doorvoeren wijzigingen
De wijziging met betrekking tot seizoensarbeid wordt doorgevoerd op 1 juli 2016. Voor de overige wijzigingen met betrekking tot de transitievergoeding zal worden voorzien in een wetsvoorstel dat naar verwachting begin 2017 bij de Tweede Kamer kan worden ingediend en op 1 januari 2018 in werking zal kunnen treden.